ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΥΒΡΙΔΙΩΝ ΣΠΟΡΟΦΥΤΩΝ ΑΜΠΕΛΟΥ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Περίληψη

Σκοπός της παρούσας ερευνητικής εργασίας ήταν η μελέτη της ανάπτυξης και ριζοβολίας υβριδίων σποροφύτων αμπέλου, με την επίδραση της λίπανσης με διάφορα θρεπτικά στοιχεία, σε ένα υπόστρωμα εδάφους-τύρφης-περλίτη σε αναλογία 1:1:1, σε δοχεία 5lt σε συνθήκες μη θερμαινόμενου θερμοκηπίου. Επιλέχτηκαν τα πιο ζωηρά σπορόφυτα από τα ζεύγη Αγιωργίτικο και Cabernet Sauvignon. Εφαρμόστηκαν ξεχωριστά τα τρία βασικά στοιχεία άζωτο (Ν), φώσφορος (P), κάλιο (K) (0.10gr/kg εδάφους), καθώς και το σύνθετο λίπασμα. Ως μάρτυρας πάρθηκε έδαφος από το επιφανειακό στρώμα μη λιπασμένου χωραφιού. Το έδαφος χαρακτηρίστηκε ως αμμοαργιλώδες. Από τη σύγκριση μεταξύ των τριών θρεπτικών στοιχείων, το Ν και ο Ρ υπερείχαν έναντι του Κ. Το σύνθετο λίπασμα, που περιείχε NPK, δημιούργησε την καλύτερη θρεπτική κατάσταση στο έδαφος, για την ανάπτυξη και ριζοβολία των υβριδίων σποροφύτων αμπέλου.

Εισαγωγή

Στο Ινστιτούτο Αμπέλου Αθηνών του ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. στη Λυκόβρυση, επί πολλά έτη, οι ερευνητές ασχολούνται με τη διατήρηση της εθνικής συλλογής γηγενών ποικιλιών, την επιλογή των καλύτερων εξ’ αυτών, τη διασταύρωση και γενετική βελτίωσή τους. Η παρούσα εργασία αναφέρεται στη μελέτη της επίδρασης της λίπανσης με διάφορα θρεπτικά στοιχεία με ένα υπόστρωμα εδάφους-τύρφης-περλίτη στην ανάπτυξη και ριζοβολία των σποροφύτων αμπέλου [1-4].

Υλικά και μέθοδοι

Τα σπορόφυτα που χρησιμοποιηθήκαν στο πείραμα προήλθαν από τη διασταύρωση των ποικιλιών Αγιωργίτικο x Cabernet Sauvignon. Το πείραμα πραγματοποιήθηκε σε συνθήκες μη θερμαινόμενου θερμοκηπίου. Ως υπόστρωμα εφαρμόστηκε το μείγμα με συνδυασμό εδάφους-τύρφης-περλίτη σε αναλογία 1:1:1. Το μείγμα τοποθετήθηκε σε δοχεία 5 λίτρων. Ως μάρτυρας ήταν το κοσκινισμένο έδαφος. Εφαρμόστηκαν ξεχωριστά τα τρία βασικά στοιχεία N, P, K καθώς και σύνθετο λίπασμα, το οποίο περιείχε ΝΡΚ σε αναλογίες 12-12-17. Η δόση του κάθε θρεπτικού στοιχείου ήταν 0.10 gr/kg εδάφους. Το έδαφος πάρθηκε από το επιφανειακό στρώμα (0-30cm) μη λιπασμένου χωραφιού του Ινστιτούτο Αμπέλου του ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. στη Λυκόβρυση Αττικής. Χαρακτηρίστηκε ως αμμοαργιλώδες με υδατοκορεσμό 37%, απαλλαγμένο από υδατοδιαλυτά άλατα, πλούσιο σε ανθρακικό ασβέστιο 30.7% και Ικανότητα Ανταλλαγής Κατιόντων (Ι.Α.Κ.) 13 meq/100g. Η οργανική ουσία ήταν 1.43%, ο αφομοιώσιμος Ρ ήταν 27.5 p.p.m. και το αφομοιώσιμο Κ 1.3 meq/100g. Η μεταφύτευση των σποροφύτων έγινε το Μάιο. Η κάθε μεταχείριση είχε τέσσερις επαναλήψεις. Η πειραματική διαδικασία πραγματοποιήθηκε με παραδοσιακούς μεθόδους [6- 9,11, 12]. Ο ρυθμός ανάπτυξης των ριζών και των βλαστών καθώς και οι στατιστικές μέθοδοι έγιναν με τις κλασσικές μεθόδους [5, 10].

Αποτελέσματα — Συζήτηση

Τα στοιχεία της μελέτης που αφορούν την ανάπτυξη των σπορόφυτων από τη διασταύρωση των ποικιλιών Αγιωργίτικο με Cabernet Sauvignon σε μείγμα υποστρώματος εδάφους-τύρφης-περλίτη δείχνουν ότι η λίπανση με διαφορετικά στοιχεία επιδρά ανάλογα στο ποσοστό επιτυχίας. Το ποσοστό επιτυχίας ανθεκτικότητας ήταν το μικρότερο 38% στην μεταχείριση μάρτυρα χωρίς λίπανση, ενώ στην μεταχείριση με σύνθετο λίπασμα ήταν 96%.

Γράφημα 1: Επίδραση της λίπανσης στην ανάπτυξη του κεντρικού βλαστού αμπέλου. Οι αριθμοί 1, 2, 3, 4 αντιστοιχούν στις  ημερομηνίες 3/9,18/9,3/10,18/10.

Τα στοιχεία του γραφήματος 1 που αφορούν την επίδραση του υποστρώματος και της διαφορετικής λίπανσης με θρεπτικά στοιχεία δείχνουν ότι στη μεταχείριση χωρίς λίπανση, η ανάπτυξη του κεντρικού βλαστού των σπορόφυτων κατά τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου ήταν μικρότερη. Το μήκος των βλαστών των σπορόφυτων που αναπτύχθηκαν στην μεταχείριση όπου δόθηκε η λίπανση με σύνθετο λίπασμα, το οποίο περιείχε 4 θρεπτικά στοιχεία Ν, Ρ, Κ και Mg στις δύο πρώτες μετρήσεις ήταν μεγαλύτερο και υπερείχε το μήκος των βλαστών που αναπτύχθηκαν στην μεταχείριση με την προσθήκη μόνο του Ρ, ενώ στο τέλος της βλαστικής περιόδου δεν υπήρχε σημαντική διαφορά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του γραφήματος 2 φαίνεται ότι στην μεταχείριση όπου χρησιμοποιήθηκε το σύνθετο λίπασμα η διάμετρος του κεντρικού βλαστού ήταν 7.2 mm, δηλαδή περίπου κατά 2 φορές μεγαλύτερος από τη διάμετρο των σπορόφυτων της μεταχείρισης μάρτυρα. Στις υπόλοιπες μεταχειρίσεις η διάμετρος του βλαστού κυμάνθηκε στα ίδια επίπεδα 3.7-4.2 mm.

Γράφημα 2: Επίδραση του υποστρώματος και λίπανσης στη διάμετρο του κεντρικού βλαστού. Οι αριθμοί 1, 2, 3, 4 αντιστοιχούν στις  ημερομηνίες 3/9, 18/9, 3/10, 18/10.

Τα στοιχεία του πίνακα 1 δείχνουν ότι η λίπανση με διαφορετικά θρεπτικά στοιχεία επιδρούν ανάλογα στον αριθμό, μήκος, πλάτος, βάρος, εμβαδόν των φύλλων. Τα σπορόφυτα που αναπτύχθηκαν στην μεταχείριση με υπόστρωμα εδάφους-τύρφης-περλίτη χωρίς τη λίπανση είχαν τις μικρότερες τιμές σε αυτές τις παραμέτρους, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες μεταχειρίσεις όπου έγινε η λίπανση.          Συγκρίνοντας τα τρία θρεπτικά στοιχεία Ν, Ρ, Κ, υπερείχαν το Ν και ο Ρ έναντι του Κ. Το σύνθετο λίπασμα δημιούργησε την καλύτερη θρεπτική κατάσταση για την ανάπτυξη του υπέργειου μέρους των σπορόφυτων.

Ο όγκος της ρίζας (εικόνα 1) μία από τις χαρακτηριστικές παραμέτρους δείχνει ότι τα σπορόφυτα που αναπτύχθηκαν στην μεταχείριση με σύνθετο λίπασμα ήταν 50 cm3. Στις μεταχειρίσεις με λίπανση Ν και Ρ αντίστοιχα κυμάνθηκαν στα 30-32 cm3, ενώ στην μεταχείριση με προσθήκη Κ ήταν περίπου 5 φορές μικρότερος.

 

Πίνακας 1: Επίδραση του υποστρώματος (εδάφους-τύρφης-περλίτη) και λίπανσης στον αριθμό, μήκος, πλάτος, βάρος και εμβαδόν των φύλλων στις 18/10/09.

Μεταχειρίσεις	Αριθμός φύλλων Μ.Ο	Μήκος φύλλου mm	Πλάτος φύλλου mm	Βάρος φύλλων g	Εμβαδόν φύλλων cm2
Υπόστρωμα (χωρίς λίπανση)	27.5	32	38	2.835	283.5
Υπόστρωμα+Ν	56.5	35	50	9.055	587
Υπόστρωμα+Ρ	43.5	56	66	8.575	562.2
Υπόστρωμα+Κ	29.5	31	55	6.025	564
Υπόστρωμα+Σύνθετο λίπασμα	67	47	61	10.620	642

1              2                 3                       4                     5

 Εικόνα 1: Το ριζικό σύστημα των σπορόφυτων. 1: Έδαφος + τύρφη + περλίτης, 2: Υπόστρωμα + Κάλιο, 3: Υπόστρωμα + Φώσφορος, 4: Υπόστρωμα + Άζωτο και 5: Υπόστρωμα + Σύνθετο λίπασμα (NPK).

Γενικά, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας φαίνεται ότι η λίπανση με το σύνθετο λίπασμα ευνόησε τόσο στην ανάπτυξη του υπέργειου μέρους του σπορόφυτου (μήκος, διάμετρος κεντρικού βλαστού, αριθμό, εμβαδόν, βάρος φύλλων) όσο και στην ανάπτυξη του ριζικού συστήματος (όγκος, μήκος, διάμετρος, αριθμός ρίζας).

Βιβλιογραφία :

1. Ампелография СССР. — М.: Пищепромиздат, 1946-1984. — Т. 1-11.
2. Ампелография Греции. -В.Д. Кримбас.: Афины ,1943_1945.-Т.1-3.
3. Энциклопедия виноградарства . — Кишинёв: МСЭ ,1986-1987.-Т.1-3.
4. Вавилов Н.И. Теоретические основы селекции. — М.: Наука, 1987. – C. 169.

5. Малтабар Л.М., Ждамарова А.Г. Методики проведения агробиологических учётов и наблюдений по виноградарству. Кубанский СХИ. Краснодар,1982. -28с.
6. Методические указания по селекции винограда. П.Я. Голодрига, В.И.Нилов,.А. Дрбоглав и др. — Ереван: Айастан, 1974. — 225 с.
7. Трошин Л.П. Ампелография и селекция винограда.-Краснодар: РИЦ .Вольныемастера,1999–138с.
8. Трошин Л.П. Оценка и отбор селекционного материала винограда.-Ялта,1990.-160с. 9. Трошин Л.П., Маградзе Д. Н. Ампелографический скрининг генофонда винограда. Краснодар: КубГАУ. 2013. — 119.
9. Рябова Н., Витковский В. Изучение сортов винограда. Методические указания.- ВАСХНИЛ, ВИР им. Н.И.Вавилова, 1988.-70 с.
10. Ξυνιάς Ι. 2005. Σποροπαραγωγή Εργαστηριακές Ασκήσεις. Εκδόσεις Έμβρυο. Αθήνα.
11. Ποντίκης Κ. 2006. Πολλαπλασιασμός Καρποφόρων Δένδρων και Θάμνων. Εκδόσεις Σταμούλη. Αθήνα.[schema type=»book» name=»ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΥΒΡΙΔΙΩΝ ΣΠΟΡΟΦΥΤΩΝ ΑΜΠΕΛΟΥ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ» author=»Ζαμανίδης Παντελής του Κωνσταντίνου, Πασχαλίδης Χρήστος του Δημητρίου, Χουλιάρας Ιωάννης του Δημητρίου» publisher=»БАСАРАНОВИЧ ЕКАТЕРИНА» pubdate=»2017-06-14″ edition=»ЕВРАЗИЙСКИЙ СОЮЗ УЧЕНЫХ_ 30.12.2014_12(09)» ebook=»yes» ]